Η συνταγή είναι λάθος, αλλά πρέπει να εφαρμοστεί (του Σταύρου Λυγερού)

Ένα ερώτημα έχουν όλοι οι προβληματισμένοι και θιγόμενοι πολίτες, που όμως, μόνο ακροθιγώς και αστραπιαία θίγεται από τα αχαρακτήριστα ΜΜΕ. Αφού παραδέχονται και αυτοί ακόμα που μας επέβαλαν τα μνημόνια ότι έκαναν λάθος, γιατί οι ντόπιοι υπάλληλοί τους επιμένουν να τα εφαρμόζουν απαρέκκλιτα; Γιατί, ενώ υποτίθεται πως οι κυβερνώντες έχουν εκλεγεί για να υποστηρίξουν τα δίκαια των ελλήνων πολιτών, εξακολουθούν να στηρίζουν τα συμφέροντα των δανειστών; 
Στο άρθρο του στα ΕΠΙΚΑΙΡΑ αυτής της εβδομάδας ο κ. Σταύρος Λυγερός σχολιάζει με το δικό του ρεαλιστικό τρόπο τα παραπάνω ερωτήματα.

Η συνταγή είναι λάθος, αλλά πρέπει να εφαρμοστεί

Μετά από τρία χρό­νια εφαρμογής της πολιτικής του Μνημονίου, τα αποτελέσματα μιλάνε από μόνα τους. Η Ελλάδα βυθίζεται στην ύφεση. Το ΑΕΠ έχει μειωθεί περίπου 25% και η κατολίσθηση θα συνεχιστεί και το 2013. Ακόμα και παράγοντες του ΔΝΤ και της Ευρωζώνης ομολογούν πια δη­μοσίως ότι η συνταγή έχει αποτύχει. Μόνο που αυτές οι ομολογίες δεν έχουν «διά ταύτα»· δεν οδηγούν στην αναθεώρηση της αποτυ­χημένης αυτής πολιτικής.

Μέχρι πέρσι, τόσο το ευρωιερατείο όσο και το ΔΝΤ ισχυρίζονταν ότι δεν φταίει η συνταγή, αλλά ο τρόπος που οι ελληνικές κυβερνήσεις την εφάρμοσαν. Το ίδιο επαναλάμβαναν και, μά­λιστα, σε πιο απόλυτους τόνους οι εγχώριοι σταυροφόροι του Μνημονίου. Η ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι τον ισχυρισμό αυτό δεν πρόβαλαν μόνο κύκλοι της επιχειρηματικής ελίτ και των καθεστωτικών ΜΜΕ. Τον πρόβαλαν και στελέχη των κυβερνήσεων που εφάρμοσαν τη συνταγή, χωρίς, βε­βαίως, να κάνουν αυτοκριτική.

Το γεγονός ότι τόσο η εγχώρια παράταξη του Μνημονίου όσο και η τρόικα αντιφά­σκουν με τον εαυτό τους δεν τους ενοχλεί. Το λογαριασμό, άλλωστε, αυτής της αντίφα­σης τον πληρώνει ο ελληνικός λαός και όχι οι ίδιοι. Είναι αξιοσημείωτο, μάλιστα, ότι η κυβέρνηση δεν έχει αναλάβει καμία πρωτο­βουλία για να αξιοποιήσει τις ομολογίες απο­τυχίας για να ζητήσει την αναθεώρηση του Μνημονίου. Το αντίθετο μάλιστα. Με αιχμή του δόρατος τον υπουργό Οικονομικών Στουρνάρα υλοποιεί σαν οδοστρωτήρας την κατά τα άλλα αποτυχημένη συνταγή.

Είναι ξεκάθαρο πως ο Σαμαράς έχει επιλέξει να προσδέσει την Ελλάδα στο γερμανικό άρμα, προφανώς για να εξασφαλίσει την υποστήριξη του ηγεμόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το γεγονός αυτό, ωστόσο, δεν ση­μαίνει αναγκαστικά ότι η συγκεκριμένη πο­λιτική επιλογή θα βοηθήσει την Ελλάδα να ορθοποδήσει. Είναι αλήθεια ότι μετά από μια περίοδο απειλών για εκδίωξη της Ελλά­δας από την Ευρωζώνη, η Μέρκελ υποστη­ρίζει πια την παραμονή. Αυτό, όμως, δεν είναι λόγος πανηγυρισμών. Δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι οι προηγούμενες απειλές είχαν αντίκρισμα. Αυτό που δεν αμφι­σβητείται είναι ότι το Βερολίνο και ευρύτερα το ευρωιερατείο τις χρησιμοποίησαν για να επι­βάλουν στους Έλληνες και το νέο Μνημόνιο. Η ίδια η Μέρκελ έχει δηλώσει ότι η παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ υπαγορεύθηκε από την εκτίμηση ότι το κόστος της εξόδου θα ήταν πολύ μεγαλύτερο για τη Γερμανία από το κόστος της παραμονής.

Η ρητορική στροφή του Βερολίνου, άλλωστε, δεν αποκαθιστά τη ζημιά που οι προηγούμε­νες απειλές έχουν προκαλέσει στην ελληνική οικονομία Το κλίμα ρευστότητας που είχε δημιουργηθεί λόγω ακριβώς αυτής της κινδυ­νολογίας προκάλεσε έξοδο καταθέσεων από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και λειτούρ­γησε απαγορευτικά για την πραγματοποίηση παραγωγικών επενδύσεων. Μέχρι στιγμής το όποιο επενδυτικό ενδιαφέρον στρέφεται όχι τόσο σε παραγωγικές επενδύσεις όσο στην εξαγορά σε εξευτελιστικές τιμές δημόσιων οργανισμών και δημόσιας περιουσίας Η δραστική μείωση του κόστους εργασίας και η κατάργηση των μέτρων προστασίας της εργασίας δεν δρομολογούν την τριτοκοσμι­κού τύπου ανάπτυξη που σχεδιάζει η τρόικα. Ο λόγος είναι απλός Η Ελλάδα δεν πρόκειται να προσελκύσει επενδύσεις με όπλο το χαμηλό κό­στος εργασίας Δίπλα της άλλωστε, βρίσκονται χώρες με ακόμα χαμηλότερο, όπως η Βουλγα­ρία, η Αλβανία και η Τουρκία. Ούτε η εσωτερική υποτίμηση αναμένεται να προσελκύσει επεν­δύσεις και να εκτινάξει τις εξαγωγές επειδή η ίδια πολιτική της μονοδιάστατης λιτότητας έχει επιβληθεί και στις άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, οι οποίες είναι οι κύριοι ανταγωνιστές της Ελλάδας στο ενδοευρωπαϊκό εμπόριο.

Εκτός αυτών, ο αποτρεπτικός παράγοντας της νομισματικής ρευστότητας δεν έχει εξαλειφθεί. Το Βερολίνο δηλώνει ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στο ευρώ, αλλά ένας σοβαρός επενδυτής ξέρει καλά ότι αυτή η διαβεβαίωση έχει σχετική αξία. Σε όλες τις εκτιμήσεις διε­θνών οίκων υπογραμμίζεται ο εγκλωβισμός της ελληνικής οικονομίας στο φαύλο κύκλο της ύφεσης και ό,τι αυτός συνεπάγεται και στο δημοσιονομικό επίπεδο και στο επίπεδο των κοινωνικών ισορροπιών. Το ενδεχόμενο μιας κοινωνικής έκρηξης όχι μόνο δεν αποκλείε­ται, αλλά θεωρείται ολοένα και πιο πιθανό. Κι αυτό επειδή η συσσώρευση οικονομικών και κοινωνικών ερειπίων έχει ανεβάσει σε επικίν­δυνο βαθμό τη θερμοκρασία στην κοινωνία.

Το γεγονός ότι η τρόικα εμμένει σε μια απο­δεδειγμένα αποτυχημένη συνταγή εξηγείται μόνο εάν έχει κρυφή ατζέντα. Μόνο εάν στόχος της δεν είναι να ξαναστήσει την ελληνική οικο­νομία στα πόδια της αλλά να επιβάλει το βίαιο μετασχηματισμό της διαλύοντας το «μικροϊδιοκτητικό τρόπο παραγωγής». Μόνο εάν στόχος της είναι να καταστήσει την Ελλάδα χώρα φθη­νών ευκαιριών για το μεγάλο ευρωπαϊκό κε­φάλαιο και ταυτοχρόνως παράδειγμα για τις άλλες χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας